Wykład pt. “Głodny” mózg – pułapki anoreksji prelegent Prof.Katarzyna Kucharska
tydzień mózgu – PAN , Poznań
Czy wiesz, że
Dane z neuroobrazowania wykazały, że pochwały rodziców istotnie i dodatnio korelowały z objętością istoty szarej lewej tylnej kory wyspy, zaangażowanej w funkcjonowanie emocjonalne. Ponadto dane behawioralne wykazały istotną i dodatnią korelację między wynikiem pochwał rodziców a cechami osobowości (tj. sumiennością i otwartością na doświadczenie). Mechanizm leżący u podstaw związków między pochwałami rodziców a sumiennością i otwartością na doświadczenie nie jest jasny; jednak wyniki behawioralne potwierdzają koncepcję, że pochwała rodziców ma pozytywny wpływ na rozwój cech osobowości u dzieci. Ponieważ większa objętość istoty szarej w tylnej części wyspy wiąże się z rozpoznawaniem siebie i stanu emocjonalnego innych osób, uzasadnione jest oczekiwanie, że wychwalanie dziecka często ułatwia rozwój empatii. Funkcjonalna łączność między tylną wyspą a ciałem migdałowatym może wyjaśniać tę korelację między wynikiem pochwał rodziców a objętością istoty szarej tylnej części kory wyspy.Tylna wyspa jest funkcjonalnie połączona z ciałem migdałowatym, a ta łączność jest związana z regulacją emocjonalną.Wykazano, że pozytywne rodzicielstwo wpływa na strukturę ciała migdałowatego, co prowadzi do spekulacji, że pozytywne rodzicielstwo może pośredniczyć w regulacji emocji u nastolatków. Wyniki te sugerują, że pochwała rodziców, pozytywne zachowanie rodzicielskie, wpływa na strukturę tylnej kory wyspy, która jest funkcjonalnie połączona z ciałem migdałowatym. Parental Praise Correlates with Posterior Insular Cortex Gray Matter Volume in Children and Adolescents Matsudaira et al.2016.
ADHD rozpowszechnienie 3–8%, co 20-te dziecko cierpi na ADHD . Chłopcy-dominacja objawów impulsywności; dziewczynki – dominacja objawów uwagowych; M/K 3:1; Etiologia: czynniki genetyczne oraz środowiskowe: obciążenie okołoporodowe (niedotlenienie, niska waga urodzeniowa), urazy głowy, zaniedbania środowiskowe, nieprawidłowa dieta (żywność wysokoprzetworzona, z dużą ilością węglowodanów prostych, konserwantów i barwników sztucznych), zatrucia metalami ciężkimi. FARMAKOTERAPIA ADHD – powyżej 6rż metylofenidat – w mózgu powoduje inhibicję wychwytu zwrotnego dopaminy i noradrenaliny. Najsilniej wpływa na aktywację rejonu kory przedczołowej. Pomimo tego, że jest stymulantem, u osób chorych na ADHD pozwala opanować myśli, zmniejszyć impulsywność i lepiej skupiać uwagę. Skuteczność tego leku ocenia się na 80%.
Zespół Aspergera (ASD). Według przeprowadzonych badań klinicznych na populacji dzieci i młodzieży z ASD (2-19 lat) 52,3% badanych prezentowało zachowania autoagresywne (tj.uderzanie głową i bicie się po głowie; gryzienie się, szczypanie i drapanie skóry, rzadziej występuje wyrywanie sobie włosów).
Dysforia płciowa związana jest ze stresem wywołanym niezgodnością między płcią metrykalną (przypisaną po urodzeniu) a płcią odczuwaną przez jednostkę. Ze zjawiskiem niezgodności płciowej związane jest pojęcie stresu mniejszościowego, który może prowadzić do wystąpienia szeregu zaburzeń psychicznych. Odpowiednie podejście rodziców i specjalistów może pomóc dzieciom i nastolatkom odczuwającym niezgodność płciową i zapobiec rozwojowi konsekwencji przewlekłego stresu, cierpienia i utrwalania poczucia niedopasowania. Osoby z dysforią płciową stanowią niejednorodną grupę – nie wszystkie dążą bowiem do operacyjnej zmiany płci na odczuwaną, jednakże zarówno nieoperacyjna (czy to zmiana dokumentów, czy terapia hormonalna), jak i operacyjna korekta niesie nadzieję na zmianę aktualnego postrzegania swojego życia na lepsze. Ukształtowana identyfikacja jest (co warto podkreślić) niezmienna, a egzystencja w sprzeczności z własnym postrzeganiem swojego ciała doprowadza do nieustannego cierpienia danej jednostki – w każdej dziedzinie życia. Rozpowszechnienie dysforii płciowej w zależności od literatury wynosi 0,8–1,3%. Zdecydowana większość osób z dysforią płciową zapytana o to, od kiedy odczuwała inną tożsamość płciową, podaje wczesne dzieciństwo. Nie powinno to dziwić, człowiek w wieku 5–6 lat potrafi powiedzieć, kim jest i kim się czuje i nie powinno się mu tego odbierać. Wielu autorów podaje pełne ukształtowanie się tożsamości płciowej u dzieci w wieku 4–5 lat. Dr Patryk Główczyński. Medycyna Praktyczna 2023.
